Ethereum’un En Büyük Sorunu Ne? Buterin’den Çarpıcı Açıklama

Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin, ağın güvenli yapısını tam anlamıyla koruyabilmesi için çok daha anlaşılır hale gelmesi gerektiğini savundu. Buterin’e göre bu zorluk, sadece Ethereum için değil, tüm blokzinciri sektörü için aşılması gereken kritik bir eşik niteliğinde.

Bu hafta X (eski adıyla Twitter) üzerinden bir paylaşım yapan Buterin; Ethereum’un halihazırda merkezi bir kontrol mekanizması olmadan çalıştığını ancak gerçek “güvensizliğin” sadece kodun yürütülmesi veya doğrulayıcıların merkeziyetsizliğiyle sınırlı olmadığını belirtti. Buterin’e göre sistemin ne kadar güvenilir olduğu, protokolün nasıl çalıştığını kaç kişinin gerçekten anlayabildiğiyle doğrudan bağlantılı.

Vitalik Buterin: “Karmaşıklık, Blokzinciri Güvenini Sabote Ediyor”

Teorik olarak “güven gerektirmeyen” (trustless) bir sistem, kurallarını geliştiricilere veya aracılara ihtiyaç duymadan, doğrudan kod üzerinden uygular. Ancak Buterin, bir protokolün sadece küçük bir uzman grubu tarafından uçtan uca anlaşılabilecek kadar karmaşık hale gelmesi durumunda, kullanıcıların pratikte yine bu “uzmanlara” güvenmek zorunda kaldığına dikkat çekiyor.

Buterin, “Güven gerektirmeyen yapının en önemli ve göz ardı edilen yollarından biri, tüm protokolü baştan aşağı anlayabilen insan sayısını artırmaktır. Ethereum’un protokolü daha sade hale getirerek bu konuda kendini geliştirmesi gerekiyor,” ifadelerini kullandı. Ethereum halihazırda işlemleri ve akıllı sözleşmeleri açık kaynaklı yazılım ve merkeziyetsiz bir doğrulayıcı setiyle yürütüyor.

An important and underrated form of trustlessness is increasing the number of people who can actually understand the whole protocol from top to bottom.

Ethereum needs to get better at this (by making the protocol simpler). https://t.co/Pa1PXRG8sA

— vitalik.eth (@VitalikButerin) December 17, 2025

Buna rağmen Buterin; üst üste eklenen özelliklerin, güncellemelerin ve teknik katmanların, ortalama bir kullanıcının ve hatta geliştiricilerin sistemin işleyişini tam olarak takip etmesini zorlaştırdığını kabul etti. Gelişmiş özellikler ile sadelik arasındaki denge sorulduğunda ise ünlü isim; ekosistemin daha iyi anlaşılma ve daha geniş katılım uğruna, bazen daha az özelliğe razı olması gerektiğini ifade etti.

Ethereum üzerinde inşa edilen projeler de Buterin’in bu görüşüne destek verdi. Gizlilik odaklı bir katman-2 ağı olan INTMAX, bir sistemi sadece beş kişi denetleyebiliyorsa orada gerçek bir güven ortamından bahsedilemeyeceğini belirtti:

“Gizlilik protokolünüzü sadece beş kişi anlayabiliyorsa, güven gerektirmeyen bir yapı kurmamışsınız demektir; sadece kime güveneceğinizi değiştirmişsinizdir. Basit ve denetlenebilir mimari, karmaşık kara kutulardan çok daha değerlidir.”

Same principle for privacy infrastructure.

If only 5 people can understand how your privacy protocol works, you haven't achieved trustlessness, you've just changed who you trust.

Simple, auditable privacy architecture > complex black boxes.

— INTMAX main (@intmaxIO) December 17, 2025

Ethereum Yol Haritası: Daha Sade Bir Kullanıcı Deneyimi Hedefleniyor

Ethereum’un mevcut yol haritası da bu karmaşıklık sorununu bir engel olarak kabul ediyor. Ağın çoğu kullanıcı için hâlâ “fazla karmaşık” olduğu belirtilirken, giriş bariyerlerini düşürmek ve Ethereum’u bir “Web2 deneyimi” kadar akıcı hale getirmek için yeni planlar üzerinde çalışılıyor.

Planlanan iyileştirmeler arasında; gas ücretlerini ve anahtar yönetimini basitleştiren akıllı sözleşme cüzdanlarının yanı sıra, akıllı telefon ve tarayıcılar üzerinden düğüm işletilmesine imkan tanıyacak teknik geliştirmeler yer alıyor. Ethereum Vakfı ayrıca, blokzinciri teknolojisinin daha iyi anlaşılmasını hedefleyen eğitim projelerini fonlamaya devam ediyor.

Piyasa verilerine bakıldığında ise merkezi borsalarda tutulan Ether miktarının tüm zamanların en düşük seviyesine gerilediği görülüyor. Toplam arzın sadece %8,7’sine denk gelen borsa bakiyeleri, Ethereum’un yayına girdiği 2015 yılından bu yana kaydedilen en düşük seviye olarak kayıtlara geçti. Temmuz ayından bu yana %43 oranında azalan bu miktar, analistlere göre likiditeyi daraltarak olası bir arz şoku ve fiyat rallisi için uygun zemini hazırlıyor.